XÂY DỰNG HẠNH PHÚC GIA Đ̀NH
HT. Thích Thắng Hoan
(đăng nhiều kỳ theo báo Chánh Pháp bản giấy cho đến khi trọn tác phẩm)
(kỳ 5, tiếp theo)
2)- Tôn Trọng Và Kính Nể Lẫn Nhau:
Con người đối xử với nhau có kính nể mới có tôn trọng và con người muốn được kính nể th́ người đó phải thể hiện trọn vẹn phong cách đạo đức tốt của một con người, như lịch sự, khiêm cung, lễ độ, linh hoạt,..v..v..... bao nhiêu đó cũng đủ tư cách biểu tượng cho họ kính nể và từ kính nể đó đi đến tôn trọng. Nhưng trên thực tế, theo Phật Giáo, con người là kết tinh của tất cả nghiệp báo của kiếp trước và hiện đang bị tất cả phiền năo, như tham, sân si,..v..v..... đang lên ngôi chỉ đạo cho lẽ sống, nghĩa là ai cũng có những tật xấu đang tiềm ẩn trong tâm thức của họ. Khi chưa sống chung, những tật xấu của mỗi người thường t́m ẩn bên trong nội tâm để chờ cơ hội lên ngôi và khi hai người sống chung với nhau th́ những tật xấu của mỗi người hội đủ điều kiện lên ngôi để tạo sự mâu thuẩn trong cuộc sống tập thể. Những bạn trai bạn gái khi chưa lập gia đ́nh thường hay lư tưởng người yêu của ḿnh có những cá tính thuần lương, nhưng khi sống chung với nhau những lư tưởng đó đều sụp đổ và cả hai bên đều hoàn toàn thất vọng. V́ hoàn toàn thất vọng, họ tỏ ra bất kính với nhau và cũng từ đó họ có những thái độ không tôn trọng danh dự cho nhau.
Nên biết rằng trong một gia đ́nh, chồng và vợ ai cũng có tự ái cá nhân, đă sống chung với nhau đừng chà đạp danh dự của nhau trước con cháu, trước bạn bè, trước quần chúng đông người, nghĩa là đừng cho con cháu hoặc bạn bè biết những tật xấu của chồng ḿnh hay của vợ ḿnhï, đừng đánh đập cấu xé lẫn nhau, đừng nói những lời thô tục, chửi mắng nguyền rủa, bêu xấu cho nhau, cho đến đừng hổn láo đem cả ḍng họ cấp trên ra lăng mạ cho thỏa măn nư giận cá nhân.
Đă sống chung với nhau, chồng và vợ phải biết kính nể và tôn trọng danh dự cho nhau bằng cách thông cảm và che chở cho nhau, đừng có thái độ đưa người yêu ḿnh vào đường cùng, theo tâm lư có một ngày họ sẽ phản ứng lại rất mạnh làm nguy hại đến hạnh phúc lứa đôi, đúng như câu tục ngữ thường nói: �Nhân cùng tắc biến, vật cùng tắc phản�, nghĩa là đưa người vào đường cùng th́ họ trở mặt biến đổi, đưa con vật vào đường cùng th́ con vật đó trở lại phản ḿnh. Đây là nguyên tắc thứ hai mà mỗi người sống chung trong một gia đ́nh cần phải giác ngộ để cùng tạo dựng nền tảng hạnh phúc gia đ́nh.
3)- Xây Dựng Đức Tin Cho Nhau:
Đôi chồng vợ mới cưới, hai người chỉ có niềm tin với nhau mà họ chưa có đức tin chân thật khi đôi bên thực sự sống chung. Đôi bên chỉ có niềm tin với nhau trên lời nói và hành động, nhưng trên tư tưởng chưa được dung thông thực sự. Giữa hai người, niềm tin của họ c̣n chút nghi kỵ ở trong tâm, nghĩa là hai người luôn luôn theo dơi những hành động của nhau, điển h́nh như một người nào đó khi có việc phải đi ra ngoài một ḿnh th́ thường bị người ở nhà gọi điện thoại theo dơi, điều đó chứng tỏ họ c̣n chút nghi kỵ, thiếu sự tin tưởng lẫn nhau. Hai chồng vợ sở dĩ thiếu sự tin tưởng lẫn nhau là do lúc sơ giao hai bên đều dấu kín những tật xấu của ḿnh không cho đối phương biết được và chỉ đem những tánh tốt để trau đổi tâm t́nh. Khi sống chung với nhau, những tật xấu của hai người bắt đầu xuất hiện tạo nên sự mâu thuẩn bất ổn trong gia đ́nh, từ đó hai bên trở nên nghi kỵ lẫn nhau trong sự sống chung.
Muốn xóa bỏ những tâm trạng nghi kỵ của hai người, đôi chồng vợ trước hết phải áp dụng những nguyên tắc căn bản sau đây để xây dựng đức tin chân chánh:
a)- Nguyên tắc thứ nhất:
*)- Người chồng muốn tiếp bạn gái phải
hẹn khi có mặt người vợ ở nhà.
*)- Khi tiếp bạn gái, người vợ phải đóng
vai chánh trong việc tiếp khách và
người chồng chỉ đóng vai phụ tá.
*)- Người vợ muốn tiếp bạn trai phải hẹn
khi có mặt người chồng ở nhà.
*)- Khi tiếp bạn trai, người chồng phải đóng vai chánh trong việc tiếp khách và người vợ chỉ đóng vai phụ tá.
Nên biết rằng, theo Phật Giáo t́nh yêu bao giờ cũng có mặt trái của nó, nghĩa là yêu không được th́ thù hận và thương không được th́ ganh ghét. Ḿnh đă được một người nào để yêu th́ người đó cũng đă được nhiều người khác đă chọn, nhưng ḿnh lại được người yêu đó đồng t́nh mà những người khác lại bị thất vọng th́ họ nhất định sẽ t́m mọi cách phá hoại hạnh phúc của ḿnh, cho nên ḿnh phải đề pḥng những hiện tượng trên sẽ xảy đến gia đ́nh của ḿnh, nếu như hiện tượng đó không có xuất hiện th́ ḿnh được phước báo đấy. Để ngăn ngừa những hiện tượng trên mang đến bất an trong gia đ́nh, ḿnh nên áp dụng nguyên tắc thứ nhất đă tŕnh bày trên.
b)- Nguyên tắc thứ hai:
Những tật xấu nói trên của đôi chồng vợ là thuộc về tâm bệnh mà không phải thân bệnh. Thân bệnh th́ phải nhờ y dược trị liệu, nhưng tâm bệnh th́ phải nhờ đến pháp dược trị liệu; thân bệnh th́ phải nhờ đến Bác Sĩ cứu chữa, c̣n tâm bệnh th́ phải nhờ đến Phật Giáo hóa giải. Để bồi dưỡng tâm linh, đôi vợ chồng cần phải chuyên cần tu tập pháp Phật để thanh lọc những phiền năo trong tâm tư của ḿnh cho được thanh tịnh. Đây là những điều kiện xây dựng đức tin cho nhau.
4)- Quan Tâm Chăm Sóc Nhau:
Đôi chồng vợ trong một gia đ́nh, thân thể th́ sống chung với nhau, nhưng tâm hồn th́ sống riêng rẻ biệt lập nhau, chồng sống theo kiểu của chồng và vợ sống theo kiểu của vợ mỗi người sống một ốc đảo riêng không bao giờ quan tâm chia xẻ với nhau huống chi là chăm sóc. Thí dụ người chồng đang làm công việc ǵ đó tại nhà th́ người vợ nên quan tâm đến hỏi: anh làm có mệt không, có cần em giúp ǵ không? Cũng thế người vợ đang làm công việc nhà th́ người chồng cũng đến hỏi: em làm chi đó có cần anh giúp không? Chỉ có những câu hỏi như thế cũng đủ tạo nên sự đậm đà t́nh cảm với nhau. Mỗi người sống theo chủ nghĩa cá nhân trên hết, nh́n nhau như bạn đời qua đường không cho nhau chút t́nh cảm, khi cần th́ dùng đến và hết cần th́ quên đi, chỉ biết có lợi cho ḿnh là đủ rồi, lạnh nhạt với kẻ khác không chút cảm thông. Mỗi người sống như vậy làm sao có hạnh phúc được. Những nguyên tắc quan tâm chăm sóc nhau đại khái như sau:
a)- Người vợ phải biết tâm trạng của người chồng muốn ǵ và những điều ước muốn đó không xâm phạm đến sự sống chung, không tổn thương đến hạnh phúc gia đ́nh th́ đừng khắc khe trói buộc để cho chồng làm tṛn nghĩa vụ của kẻ nam nhi; người chồng cũng phải biết tâm trạng của người vợ muốn ǵ và những điều ước muốn đó không xâm phạm đến sự sống chung, không tổn thương đến hạnh phúc gia đ́nh th́ phải cởi mở để cho người vợ của ḿnh khơi dậy niềm vui an lạc trong tâm hồn. Thí dụ người vợ muốn đi chùa lễ Phật, người chồng đừng có ích kỷ nên để cho người vợ có niềm vui lư tưởng liền sẵn sàng đưa vợ đến chùa lễ Phật, nên biết rằng điều ước muốn đó của vợ ḿnh không tổn hại đến hạnh phúc gia đ́nh mặc dù đối với đạo Phật ḿnh không có niềm tin.
b)- Hai chồng vợ mỗi người làm việc mỗi sở khác nhau. Chiều đến, sau khi tan sở, người chồng về đến nhà trước và người vợ về đến nhà sau. Khi người vợ về đến nhà, người chồng phải chạy ra cửa chào đón thăm hỏi và tiếp tay với người vợ mang đồ vào nhà. C̣n người vợ về đến nhà trước và người chồng về đến nhà sau. Khi người chồng về đến nhà, người vợ cũng phải chạy ra cửa chào đón thăm hỏi và tiếp tay với người chồng mang đồ vào nhà. Đó là một trong những cử chỉ quan tăm châm sóc lẫn nhau. Đôi chồng vợ đă sống chung không nên đưa mắt nh́n lơ khi người chồng hay người vợ bước vào nhà mà không cần quan tâm thăm hỏi, hoặc có thăm hỏi nhưng chỉ hỏi cho qua loa không có chút tâm t́nh, hoặc có ra giúp đở nhưng chỉ hành động như một cái máy không có chút t́nh cảm. Tục ngữ có dạy: �Tiếng chào cao hơn cổ�, nghĩa là lời chào hỏi quư trọng hơn mâm cao cổ đầy. Đôi chồng vợ muốn gia đ́nh được hạnh phúc cần phải chú ư ở điểm này.
c)- Người chồng hoặc người vợ, nếu ai về nhà trước người đó phải vào bếp chuẩn bị cho bửa cơm tối. Người nào không biết nấu nướng, nhưng phải chuẩn bị những phần căn bản trước chờ chồng hay vợ về đến sẽ bổ túc sau cho bửa cơm đầy đủ để cùng nhau ăn uống, hoặc hai người về đến nhà cùng một lúc th́ cả hai cùng nhau vào bếp để giải quyết cho xong bửa cơm tối, rồi sau đó mới làm những công việc khác trong gia đ́nh, không nên người này làm c̣n người kia làm biếng ngồi chơi xem báo. Trường hợp hai người làm việc khác giờ khắc, công việc ban ngày hoặc công việc ban đêm, người làm việc ban ngày cũng phải chuẩn bị bửa cơm cho người làm việc ban đêm. Nên biết rằng cả hai người đều mệt nhọc ở nơi sở làm cả, phải thông cảm và chia xẻ mệt nhọc với nhau. Đă sống chung với nhau, tất cả mọi việc trong gia đ́nh đều phải b́nh đẳng chia nhau cùng làm.
d)- Khi ra khỏi sở, người chồng hay người vợ phải đi thẳng về nhà rồi sau đó muốn đi đâu sẽ đi. Hai chồng vợ nên biết rằng, chồng hay vợ ḿnh ỏ nhà đang trông chờ ḿnh về để cùng nhau ăn uống tâm sự trao đổi những công việc ưu khuyết thành bại trong ngày cho nhau kinh nghiệm, v́ thế khi ra khỏi sở làm, ḿnh không được chạy ṿng quanh t́m bạn bè ăn chơi giải trí khiến cho những người ở nhà trông đợi, băn khoăn lo lắng buồn phiền, không lợi cho việc xây dựng hạnh phúc gia đ́nh.
e)- Nếu công việc làm cùng ngày và nghĩ cùng giờ, người nào về nhà trước phải chờ đợi người về nhà sau để cùng nhau ăn bửa cơm chung, không nên mỗi người tự cầm tô cơm ăn riêng mỗi nơi mỗi gốc nhà hoặc vừa ăn vừa xem truyền h́nh và cũng không nên ḿnh tự ăn trước không chờ đợi người sau cùng ăn. Trường hợp suốt tuần lễ, chồng vợ không có ngày nào được ăn chung thân mật th́ ít nhất cuối tuần chồng vợ cũng phải dành một ngày tổ chức ăn chung t́nh nghĩa bao gồm chồng vợ con cháu, nếu như có con cháu. Bửa ăn chung t́nh nghĩa là bửa ăn tâm t́nh thân mật cảm thông, nghĩa là bửa ăn từ trường tâm linh của mỗi người quấn quít ḥa quyện gắn bó lấy nhau. C̣n như mỗi người ăn cơm riêng rẻ khiến cho từ trường tâm linh rẻ sang lối khác và cùng lúc từ trường tâm linh nghịch biến tự động xô đẩy sức hút của từ trường tâm linh đối phương, t́nh trạng đó kéo dài lâu ngày t́nh cảm gia đ́nh trở nên hao ṃn lạnh nhạt. Những dữ kiện vừa tŕnh bày trên chính là những nguyên tắc quan tâm chăm sóc nhau.
(c̣n tiếp)